Ludowe przysłowia i przesądy na Nowy Rok
Od dawien dawna nadejście Nowego Roku było uważane przez ludzi za wyjątkowy czas, czas refleksji nad przeszłością i przyszłością, okazją do wprowadzenia zmian w życiu. Kiedyś zarówno ostatni, jak i pierwszy dzień w roku miał znaczenie wręcz magiczne, w kulturze polskiej znajdziemy wiele przesądów z nimi związanych, podobnie jak wiele mądrych przysłów ludowych.
Szczególne, wróżebne znaczenie przypisywano kiedyś pogodzie jaka miała miejsce w Sylwestra, ale także pierwszego stycznia. Mówią o tym przysłowia: „Jak Nowy Rok jasny i chłodny – cały roczek pogodny i płodny”, „Dzień sylwestrowy pokaże czas lipcowy”, „Co Nowy Rok nakaże, to wrzesień pokaże” czy też „Noworoczna pogoda słońcu w lecie sił doda” albo „Gdy Nowy Rok mglisty – zjedzą kapustę glisty”.
Z końcem i początkiem Nowego Roku wiązało się również wiele przesądów. Wierzono, że aby uniknąć problemów finansowych, jeszcze przed Sylwestrem powinno się zwrócić pożyczone pieniądze. Pierwszego stycznia po wyjściu z kościoła wszyscy starali się także jak najszybciej wracać do domu, ponieważ kto pierwszy stanął we własnym progu, tego miało czekać największe bogactwo. Szczęście w nadchodzącym roku miało ponadto zapewnić nakręcenie wszystkich zegarów w noc sylwestrową na chwilę przed wybiciem północy.
Podczas sylwestrowej zabawy nie bez znaczenia były również spożywane potrawy. Podobnie jak podczas wieczerzy wigilijnej, w Sylwestra trzeba było skosztować wszystkich serwowanych potraw, gdyż miało to zapewnić obfitość w przyszłym roku, a zjedzenie kapusty miało przynosić szczęście. Tradycyjną potrawą tego wieczoru był także groch – wierzono, że kto go nie zje z tłustą omastą, ten nie może liczyć na obfite zbiory w nadchodzącym roku. Dodatkowo podczas ostatniej kolacji w roku używano okrągłych naczyń symbolizujących zamknięcie cyklu, czyli zamknięcia starego roku.
Trzeba było także zwracać uwagę, kogo w pierwszej kolejności całuje się podczas składania życzeń noworocznych – pierwsza osobą pocałowaną przez mężczyznę powinna być kobieta i odwrotnie.